22 Bk. A. Toynbee, A Study of History, uygarlıkların gelişmesi ile ilgili bölüm, özellikle s. 182, (gelişen uygarlıklarla dumura uğrayan uygarlıkları karşılaştırdığı) s. 211 ve s. 360.
23 Bk. A. Toynbee, A Study of History, s. 244.
24 Bk. A. Toynbee, Civilazation on Trial, s. 188 ve ss. 195-199, özellikle s. 199.
25 Kş. J. Madaule, “La Pensée historique de Tyonbee”, A. Toynbee'nin The World and the West adlı eserinin Fransızca çevirisinde, s. 27-30. Bk. Toynbee, A Study of History, s. 245.
26 Isonomia vatandaşlara tanınan siyasal hak eşitliğidir. Bk. Herodotos III 80: “Aksine, halk yönetimi her şeyden önce adların en güzelini taşır: isonomia”. Bk. ayrıca III 83 ve 142: “…işte ben iktidarı sizinle paylaşıyorum, sizin için eşitliği (isonomia'yı) ilan ediyorum” ve V 37.
27 Parrhesia söz özgürlüğüdür. Euripides bu kavramı sık sık söz konusu eder: Ion 672, Phoin. 391, Hipp. 422 vb. Bk. ayrıca Platon, Devlet VIII 557 b, Yasalar III 694 b, VII 806 d, vb.
28 Bk. A. Toynbee, A Study of History, s. 244.
29 Bk. A. Toynbee, A Study of History, s. 230 vd.
30 Bk. A. Toynbee, A Study of History, s. 418.
31. Bk. Herodotos IX 79.
32 Bk. Thukydides V 84-115; kş. J. de Romilly, Thucydide, aet l'Impérialisme athénien, Les Belles Lettres, Paris 1951, “Le dialogue de Mélos” bölümü, ss. 230-259, özellikle ss. 257-259. Euripides Melos sorununa Troyalı Kadınlar'da dokunur, mıss. 95-97. Bu mısraların yorumu üzerine kş. Suat Sinanoğlu, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fak. dergisi X 1-2 (1952), ss. 98-99.
(33) Bk. Demosthenes, Çelenk üzerine nutuk 199.
(34) Kş. Gibb, Modern Trends in Islam, ss. 64-65, özellikle şu yargı, s. 64: “There is a deeply rooted conflict between medieval and modern ideas of the nature of knowledge. Te old Islamic view of knowledge was not a reaching-out to the unknown but a mechanical process of amassing the 'known'. The known was not conceived of as changing end expanding but as 'given' and eternal…”
(35) Bk. B. Croce, Saggio sullo Hegel, s. 41 (“Cio che è vivo e ciò che è morto della filosofia di Hegel, ss. 1-143).
(36) Gibb bu söylenileni doğrulamaktadır, bk. Modern Trends in Islam, ss. 124-125: “The point of importance for us is that in and through theology Islam came to terms with scientific methods and modes of thought. This was a first and essential step. It delivered Islamic thought from the dangers inherent in the Romantic, that is the purely intuitive or imaginative, approach to the problem of existence and the universe. But there the development of orthodox thinking stopped, and there the process of petrification set in. Yet the solvent lay within the grasp of Muslim thinkers, if only they had perceived its significance and had come to terms with it as well. That solvent was the historical method and mode of thought…
But, in proportion as it emancipated itself from theological control, it roused the suspicions and even the hostility of the theologians. Moreover, the historians never succeeded in overcoming the irrational and imaginative elements which were inherent in the character of their sources and materials or the theological influences deriving from the religious sciences.” Şu halde eleştirici ve akılcı yöntem Yunanistan'dan başka bir yerde doğamazdı; bu yöntem, ancak eleştirici ve akılcı bir zihin yapısının egemen olduğu maddi bir evrende oluşabilirdi.
«   01   ...    28   29   30   31   32   33   34   35   36   37   38   »