Genç adam Madam Dambreville'le sosyeteye alışalıdan beri özgürlükçü düşüncelerinde bir soğuma başlamıştı:
- Niçin olmasın? dedi. O da imparatorluğa karşı.
Bunun üzerine büyük tartışma çıktı. Leon taktikten söz ediyor, Doktor Juillerat ilkeleri savunuyordu. Doktora göre kentsoylu sınıfı ömrünü doldurmuştu ve devrimin yoluna engel oluyordu. Mülk ve servete kavuştuktan sonra, tıpkı eski soylu sınıf gibi, geleceğin Fransası önünde ayak diriyordu.
- Siz korkaksınız, dedi doktor. Bir tehlike gördüğünüz zaman en gerici partinin kucağına atlıyorsunuz.
Campardon buna karşı çıktı:
- Ben, bayım, sizin gibi jakoben ve dinsizdim. Tanrı'ya şükür, aklım başıma geldi. Ama Mösyö Thiers'e oy verecek kadar bunamadım. Tutarsız, her şeyi karıştıran bir adam.
Oradaki tüm liberaller, Mösyö Josserand, Octave, hatta hiçbir şey umursamayan Trublot, hep Mösyö Thiers'e oy vereceklerini belirttiler. Hükümetin adayı Saint-Honoré Sokağı'nda şekercilik yapan Mösyö Dewinck idi ve onunla alay ediyorlardı. Bu aday Tuileries Sarayı ile olan ilişkileri yüzünden kilisenin desteğini alamamıştı. Papazların safına geçmiş olan Campardon bu adayı kuşkuyla karşılıyordu. Birden sözü değiştirdi:
- Bakın, sizin Garibaldi'yi (*) ayağından yaralayan kurşun keşke yüreğini delseydi!
Mimar bu liberallerle daha fazla birlikte görünmemek için hemen kiliseye girdi. İçerde Rahip Mauduit'nin duaları koro sesine karışıyordu.
- Artık neredeyse kilisede yatacak, diye mırıldandı doktor. Ah, bütün bunları süpürmek gerekiyor!
Leon devlet bakanının senatoda yaptığı konuşmayı anımsatıyor, devrimin imparatorluğu doğurduğunu ve onun ancak seçimlerle ortadan kaldırılabileceğini söylüyordu. Herkes imparatora bir ders verilmesi gerektiğine inanıyordu. Yanı başlarında duran kapıcı Gourd saygılı bir tavırla onları dinliyordu.
Tören bitmek üzereydi. Kilisenin derinliklerinden gelen sesler onları susturdu:
- Requiescat in pace!
- Amin!
Père-Lachaise Mezarlığı'nda tabutu indirirlerken Trublot, yanındaki Octave'ın Madam Juzeur'e gülümsediğini fark etti.
- Ha evet, diye fısıldadı Trublot. Talihsiz kadın… İstediğinizi yapar ama o şeyi asla!
Octave sarsıldı. Nasıl? Onunla da? Ama Trublot kendisinin bu işlerde olmadığını, bir arkadaşından duyduğunu söyledi. Zaten kanepede likör içmeyi seven her erkekle oluyordu. Sonra Octave'ın kolunu bıraktı:
- Pardon, dedi Trublot. Cenaze gömüldüğüne göre, Duveyrier'ye bir mesaj iletmem gerekiyor.
Aile sessiz ve üzüntülü, mezarlıktan ayrılıyordu. Trublot yargıcı arkaya çekip bildirdi: Clarisse'in hizmetçisiyle görüşmüştü. Ama hizmetçi metresinin adresini bilmiyordu, çünkü hanımına iki tokat patlattıktan sonra o gün işten ayrılmıştı. Duveyrier'nin son umudu da uçmuştu. Mendiliyle yüzünü kapayıp ailesine yetişti.
Akşam olur olmaz tartışmalar başladı. Aile tam bir yıkıma uğramıştı. Mösyö Vabre, noterlerin bazen yaptığı gibi, vasiyetname bırakmamıştı. Tüm mobilyalar boşuna arandı; beklenen yedi yüz bin franktan
«   01   ...    41   42   43   44   45   46   47   48   49   50   51   52   53   54   55   56   57   58   59   60   61   ...    64   »