O arada Victoire elinde Lisa'nın verdiği likör bardağıyla pencereye yaslandı. Lisa kaçamaklarını örtbas ettiği için onu ödüllendiriyordu. Madam Juzeur'ün mutfağından küçük Louise onlara dilini çıkarınca Victoire bağırdı:
- Bacaksız! Yakalarsam dilini bir yerine sokarım!
- Gel de yakala, sarhoş moruk! diye güldü Louise. Dün akşam yine seni gözledim; makinayı bozmuşsun.
Dört duvar arasından yine sövgüler yükseldi. Adele de Paris vurgusuyla küçük Louise'e sövmeye çalışıyordu. Lisa ötekilere bağırdı:
- Fazla canınızı sıkıyorsa onu susturmasını ben bilirim. Clemence'la bir konuşursam onu yamultur. Daha bu yaşta başladı bacaksız! Şştt! Biri geliyor!
Duveyrierlerin penceresinden Hippolyte göründü; beyefendinin ayakkabısını fırçalıyordu. Hizmetçiler mal sahibinin uşağına saygı gösteriyorlar, o da diğerlerini küçümsüyordu. Adama Clemence ile Julie'yi sordular. Uşak kadınların çiftlikte can sıkıntısından patladıklarını söyledi. Sonra başka bir konuya atladı:
- Dün gece ayakkabıcı kızın kıvranmasını duydunuz mu? Herkesi rahatsız etti. Neyse ki gidiyor.
Bay Hippolyte haklı, dedi Lisa. Karın ağrısı çeken birinin yakınında uyumak zor. Ben olsam dişimi sıkar, insanları rahatsız etmezdim.
Bu arada Victoire Adele'le alay ediyordu:
- Hey pasaklı! Sen ilk çocuğunu doğurduğunda önden mi çıktı, yoksa arkadan mı?
Hizmetçiler gülüştüler. Ama Adele gerçekten telaşlandı:
- Çocuk yok! Bir kez yasak; ayrıca istemek gerek.
- Kızım, dedi Lisa, çocuk herkesin başına gelir. Tanrı seni farklı yaratmadı ki.
Bu konuda bir tek Madam Campardon'un şanslı olduğunu söylediler. Sonra diğer hanımlar sıradan geçti. Madam Juzeur önlem alıyordu; Madam Duveyrier kocasından iğreniyordu. Valerie ise, kocası yapamadığı için çocuğu dışardan getiriyordu. Ve gülüşmeler karanlık avlu duvarlarından yükseliyordu.
Berthe'in yüzü sapsarı olmuştu. Çıkıp gitmeye cesaret edemiyor, başı önünde, aşağılanmış gibi duruyordu. Octave hizmetçilerin bozuk ağızlarına kızdı; tüm isteği gitmiş, üzerine bir hüzün ve bıkkınlık gelmişti. Berthe birden titredi; Lisa kendi adını söylüyordu.
- İşte eğlenceyi seven biri daha! Hey, Adele! Sen onun çocukluğunu da bilirsin; daha o zamanlar jüponları nasıldı ha?
- Şimdi kendini tezgâhtara fırçalatıyor, diye ekledi Victoire. Dükkânda eğlence bol olmalı!
- Şşt! Susun, dedi Hippolyte.
- Niçin? Rachel bugün burada yok. Bu kız hanımından söz edilirken nasıl da kulak kabartıyor. Onun yahudi olduğunu ve bir adamı kestiğini biliyor muydunuz? Belki yakışıklı Octave onu da fırçalıyordur. Budala patron onu çocuk yapması için işe almış olmalı.
Berthe tarifsiz bir üzüntü içinde gözlerini sevgilisine kaldırıp baktı. İniltili bir sesle:
«   01   02   03   04   05   06   07   08   09   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19   20   ...    66   »