Ana Sayfa » Yolculamak » Çin Öyküleri : 09


ÇİN ÖYKÜLERİ

ANONİM

DÜNYA KLASİKLERİ DİZİSİ: 26


6. küme: İnsan yaşamıyla ilgili serüvenler
Az görülen türden yargısal olaylar 3
Az görülen türden oyunlar, düzenler 1
Az gürülen türden olaylar 3
Bağlılık ve dindarlık olayları 3
Düşler 1
Sihir, büyü 4
Mezar ve ev için uğurlu yeri bulma 1
Şamanizm ve ruhçuluk 2
Siyasal konular 1
Gezi yazısı 1
Toplam 20
Genel Toplam 157
Bu konuların böyle dağılışı, bütün toplamların tipik özyapısını verir; yalnızca kimi toplamlarda bu konulardan biri, kimilerinde de öteki daha çok yer alır. “Tse-pu-yü” adlı toplamda ruhçulukla ilgili öyküler daha çoktur; bir başkasında, örneğin, az görülen türden oyunlarla, düzenlerle ilgili öyküler daha çoktur. Bunun için, burada belirtilen tipteki konuların birkaçı, birtakım toplamlarda hiç yoktur. Hemen hemen bütün öykülerin sonunda ahlaksal bir sonuç bulunur; öykü sanki, örneğin, cinlerle, perilerle ya da tilkilerle geçirilen serüvenler güzel olabilir, ama, sonu kötü bitecektir; çünkü insan insana, hayvan hayvana yakışır, ya da kötü işlerin sonu kötüdür, kötülük yapan cezasını bulur, vb. gibi ibret dersleri vermek ister. Bu türlü serüvenler anlatılırken yazarın içinde yaşadığı toplumu eleştirmesi için en uygun fırsat -dahası, hattâ biricik fırsat- kendisini gösterir. Öykücü o zaman, örneğin bir memurun halkı nasıl soyduğunu, yasal olmayan yollardan nasıl zengin olduğunu, nasıl ahlaksızca yaşadığını, nasıl rüşvet aldığını bütün ayrıntılarıyla anlatır; sonunda da bütün bu kötü işlerin bu dünyada, insanların eliyle değilse bile, Tanrı eliyle cezasını bulacağını bildirir. Kimileyin bir tilkinin ağzından, bütün insansal çabaları ve haksız kayırmalarla yüksek konumlara erişildiğini, bütün bu evrenin, ciddiye alıp önem vermeye değer olmayan içi oyuk, boş bir gölge, bir görünüş olduğunu söyler. Çoğu kez, bu öyküleri yazan, düş kırıklıklarına uğramış, kendisini herkesin bıraktığını, bir kıyıda unutulduğunu duyumsayan bir bilgin, sınavları kazanamamış ya da memurlukta ilerleyememiş bir adamdır. Bu adam, aynı zamanda, ya Taocudur ya Budacıdır ya da hem Taocu hem de Budacıdır; böylece o, mistik-idealist bir dünya görüşünü temsil eder, ki bu görüşü biz bütün öykülere yansımış buluruz. Günlük yaşama karışmış olan bilgin, uyarı yazıları, tutanaklar ya da klasik yapıtlara notlar yazar; bu yazılarının içine, kendi siyasal görüşünü de sokuşturup sindirebilir; fırsat bulursa şiirler de yazar. Başarı kazanamamış, yaşama karışmamış bilgin de öyküler yazar.
Öykülerin konuları yalnızca yazarın düşleminin ürünü olan şeyler değildir. Bu gerçeği de yapıtların kendilerinden çıkarıyoruz. Yukarda sözü geçen, “Yeh-t'an sui-lu” adlı toplamdaki 157 öyküden 62'si Hopei eyaletinde geçer: yazar burada yaşamının büyük bir bölümünü geçirmiştir. Bu 62 öyküden 49'u
«   01   02   03   04   05   06   07   08   09   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19   ...    57   »