Daimakhos'u okuyanların hoşgörülü olmaları gerekir. Fakat bu düşünce doğruysa, bu taş için, rüzgâr ve fırtınalarla bir tepeden kopup yuvarlanan bir kayanın bir topaç gibi dönerek yükselip sürüklendiğini ve bu dönme deviniminin gevşeyip çözüldüğü bir noktada fırlayıp düştüğünü söyleyenlerin savlarını kuvvetle çürütür. Yok, Zeus hakkı için, günlerce havada görülen şey gerçekten ateş idiyse sönmesi ve dağılmasıyla havada değişikliğe neden olmuş, kuvvetli rüzgâr ve sarsıntılar oluşturmuş ve bütün bunlar nedeniyle de taş düşmüştü.
Anlaşılıyor ki bunlar başka tür bir yazıda incelenmelidir.
13.
Yunanlılardan alınan üç bin tutsağı savaş divanı ölüme mahkûm edince, Lysandros Yunan komutanı Philokles'i çağırıp Hellenler için böyle bir karar verdirdiği için kendisine nasıl bir cezayı yakıştırdığını sordu. O da, bu acı olay karşısında yürek gücü sarsılmadan: “Yargıca başvurulamayan konular için beni suçlama. Zafer senin; yenilseydin bizim sana yapacağımız şeylerin aynını bize yap”, yanıtını verdi. Sonra da, Theophrastos'un (44) anlattığı gibi, hamama girip yıkandıktan sonra sırtına görkemli bir palto alıp yurttaşları arasında ölüme en başta yürüdü.
Bundan sonra Lysandros donanmayla Atinalıların kurduğu kentlere gidip karşılaştığı tüm Atinalılara kentlerine dönmelerini buyurdu. Kent dışında her kime raslarlarsa kılıçtan geçireceğini, hiç kimseyi esirgemeyeceğini bildirdi.
Söylediklerini de yaptı ve kentte kısa bir süre içinde büyük bir kıtlık ve açlık olmasını isteyerek hepsini kente topladı. Böylelikle, halkın kuşatmada başına iş çıkarmayacağını umuyordu. Demokrasileri ve diğer devlet biçimlerini yıkarak her kentte Lakedaimonlu bir harmost ve her birinde kurmuş olduğu gruplardan seçtiği on arkhont bıraktı. (45) Bunları düşman olsun, dost olsun her kentte aynı biçimde yaparak ağır ağır ilerliyor, böylelikle bir bakıma kendine Yunanistan'ın egemenliğini sağlıyordu. Arkhontları soyluluklarına ya da zenginliklerine göre seçmiyor, dostlarını ve konuklarını görevlendiriyor, onları ödül ve ceza verme yetkisi vererek onurlandırıyordu.
Birçok idamda kendi de hazır bulunuyor; dostlarının düşmanlarını kovuyordu. Bunları yapmakla Yunanlılara Sparta egemenliğine ilişkin güzel bir örnek vermiş olmuyordu. Komedya ozanı Theopompos'un (46) “Yunanlılara önce özgürlüğün tatlı içkisini tattırdı, sonra da içkilerine sirke kattı” diyerek, Spartalıları meyhanecilere benzetmesi kanımca yanlıştır. Çünkü kentlerin kendi kendilerini yönetmelerine izin vermeyerek, onları soylular arasında en saldırgan, en hırslı olanların eline bıraktığı için Lysandros'un (47) içirdiği içki ilk yudumda tatsız ve acıydı.
14.
Bu işlerle uzun zaman geçirmeden Lakedaimon'a haberciler gönderip iki yüz gemiyle geleceğini bildirdi; ve Atina'yı derhal ele geçirmek umuduyla Attika'ya gidip Kral Agis ve Pausanias ile buluştu.
Atinalılar direniş gösterince gemilerini alıp yine Asya'ya yollandı ve hiçbirini ayırmadan bütün kentlerin yönetim biçimlerini kaldırıp, yerlerine on arkhont koydu. Her kentte birçok kişiyi öldürtüyor, birçoklarını da sürüyordu. Samosluların hepsini adalarından çıkarıp kentleri, sürgünden dönenlere verdi . (48) Atinalıların elinde bulunan Sestos'u alarak, Sestosluların oturmalarına izin vermedi; kendi yönetimindeki dümencilerle, baş kürekçilere kenti ve topraklarını bölüp dağıttı. Spartalılar ilk kez olarak Lysandros'un bir yaptıklarına karşı çıktılar ve Sestoslulara ülkelerini geri verdiler. Fakat tüm Yunanlılar hiç değilse şu
«   01   02   03   04   05   06   07   08   09   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19   20   21   22   ...    65   »