Ana Sayfa » Yolculamak » Yaşamlar : 17


YAŞAMLAR

PLUTARKHOS

DÜNYA KLASİKLERİ DİZİSİ: 56


için, otladığı kırlardan hemen alınıp ahıra getirilen bir at gibi olmak istemeyip, başıboş dolaşıp gezmek istemişti. Bu yolculuğun Ephoros'un belirttiği nedenine de biraz sonra değineceğim. (83)
21.
Gitmek için ephorlardan bin zorlukla izin aldıktan sonra yola çıktı. Ülkeden ayrılır ayrılmaz, krallar, Lysandros'un, oluşturmuş olduğu soylu topluluklarına dayanarak kentleri tümüyle yönetimi altına aldığını, Hellas'ın egemeni olduğunu anladılar. Lysandros'un dostlarını kovarak devlet işlerini halk yanlılarına vermeye giriştiler. Fakat bu durum karşısında yine bir karışıklık olduğu, önce Phyle'deki Atinalılar (84) Otuzlara karşı koyarak yönetimi ele aldıkları sırada, Lysandros hızla geri döndü. Lakedaimonluları oligarkhlara yardım edip halktan yana olanları cezalandırmaları gerektiğine inandırdı. Lakedaimonlular önce Otuzlara, savaşı sürdürmek için yüz talent (85), komutan olarak da Lysandros'u gönderdiler. Krallara gelince kıskanıp Lysandros'un Atina'yı yine almasından korkarak, içlerinden birinin oraya gitmesine karar verdiler. Pausanias da sözde tiranları halka karşı korumak için; gerçekte ise Lysandros dostları aracılığıyla Atina'yı yine egemenliği altına almasın diye, savaşa son vermek için yola çıktı. Bu işi de kolayca başardı. Atinalıları aralarında barıştırıp başkaldırıyı bastırmakla Lysandros'un gururunu kırmış oldu. Fakat bir süre sonra Atinalılar yine ayaklanınca (86), halkı oligarkhların dizgininden çıkartıp yine saldırganlık ve saygısızlığa yol açtı diye suçlandı. (87) Bu da Lysandros'u, ne dost ne de gösteriş için davranmayıp sert bir yönetimle Sparta'ya yararlı olan şeyi yapan bir adam diye tanıttı.
22.
Lysandros saldırgandı ve kendisine karşı gelenleri korkutarak susturuyordu. Argoslularla Lakedaimonlular arasında toprak sınırları yüzünden anlaşmazlık çıkmıştı. Argoslular daha haklı olduklarını söyledikleri sırada kılıcını göstererek: “Buna egemen olan sınırları için daha iyi hak ileri sürer” dedi. Megaralı bir adam bir toplantıda kendisine karşı konuşunca , “Dostum, bu sözleri söylemek için arkanda güçlü bir devletin olmalıydı” yanıtını verdi. Hangi yanı tutacaklarına karar veremeyen Boiotialılara: “Ülkenizden mızraklar kalkık mı, yoksa inik mi geçeyim?” diye sordu. Uzlaşmadan ayrılmış olan Korinthosluların surlarına yaklaştığı zaman, Lakedaimonluların saldırıya geçmeye çekindiklerini ve tam o sırada bir tavşanın siperden atladığını görünce: “Tembellikleri yüzünden surlarında tavşanların uyuduğu bu düşmanlardan korkmaya utanmıyor musunuz!” dedi.
Kral Agis ölünce (88) Agesileos adında bir kardeşi ve oğlu sayılan Leotykhidas kaldı. Bir zamanlar Agesilaos'u sevmiş olan Lysandros onu, Herakleidlerin soyundan olduğu için krallığı ele geçirmesi gerektiğine inandırdı. Çünkü Leotykhidas'ın Alkibiades'in oğlu olduğuna ilişkin söylentiler vardı, Alkibiades'in, sürgün olarak Sparta'da kaldığı sırada, Agis'in karısı Timaia ile gizli bir ilişkisi olmuştu. Agis de dendiğine göre doğum vaktini hesaplayarak çocuğun kendisinden olmadığını anlayınca Leotykhidas'la ilgilenmemişti. Yaşamı boyunca da onu benimsemediği çok açıktı. Agis hasta olarak Heraia'ya (89) götürülüp orada ölmek üzereyken, biraz gencin, biraz da dostlarının isteğiyle, birçok kişinin önünde Leotykhidas'ın kendi oğlu olduğunu kabul etti; ve orada bulunanlardan, buna Lakedaimonluların adına tanık olmalarını rica ettikten sonra öldü. (90)
Agesilaos'a gelince, hem ünlü olduğu, hem de arkasında Lysandros bulunduğu halde, öngörü bilimini iyi bilen Diopeithes (91) adında bir adamın ona zararı dokundu. Bu adam Agesilaos'un sakatlığıyla ilgili görülen şu öngörüyü öne sürdü:
«   01   ...    07   08   09   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19   20   21   22   23   24   25   26   27   ...    65   »