5.
Sulla'ya gelince, savaşta kazandığı ünün ona devlet işlerinde de çalışma hakkını vereceğini düşünerek askerlikten sonra kendini halkla ilgilenmeye verdi ve praetorluğa aday gösterildiyse de umudu boşa çıktı. (18) Nedenini aşağı halk tabakasına yükler. Halkın Bocchus ile olan dostluğunu bildiğini, praetor olmadan önce aedilis olursa parlak avlar ve Libya'nın yaban hayvanları ile boğuşmalar düzenleyeceğini umarak başkalarını praetor yapıp kendisini aedilis olmaya zorladığını söyler. (19) Ama Sulla başarısızlığının gerçek nedenini söylememiş gibi geliyor bize, çünkü olaylar onu yalanlamıştır. Nitekim bir yıl sonra (20) halkın bir kısmının yüzlerine gülerek, bir kısmını da parayla elde edip praetor oldu. İşte bunun için, Sulla praetorken Caesar'a (21) öfkelenerek elindeki yetkileri kullanacağını söylediği zaman, Caesar gülerek: “Gerçekten bulunduğun yerin sahibi olduğunu söylemekte haklısın, çünkü ona paranla sahip oldun” demişti.
Sulla praetorluğundan sonra Kapadokia'ya gönderildi, gösterilen neden Ariobarzanes'i eski egemenliğine kavuşturmak (22), gerçek nedense birçok iş beceren, egemenlik ve elinde bulundurduğundan az olmayan yeni bir güç elde eden Mithradates'in önünü almaktı. (23) Yanında büyük bir güç götürmediği halde bağdaşıkların yardımıyla Kapadokialılardan birçoğunu, sonra yardıma gelen Ermenilerden daha da çoğunu yok edip Gordios'u kovdu ve Ariobarzanes'i kral yaptı.
Sulla Fırat kıyısında vakit geçirirken Arsakes'in elçisi Part Orobazos çıkageldi, bu iki ulus bundan önce birbiriyle hiç ilişki kurmamıştı, Romalılarla bağlaşmak ve dostluk kurmak için ilk başvurdukları Romalının Sulla olması da onun büyük talihine bir örnektir. O zaman Sulla'nın biri Ariobarzenes, biri Orobazos, biri de kendisi için olmak üzere üç taht getirttiğini ve görüşmeler sırasında ikisinin ortasında oturduğunu söylerler. Bu yüzden Part kralı sonradan Orobazos'u öldürttü, Sulla'ya gelince, bazıları barbarlara karşı onurlu davrandı diye onu övdü, bazıları da geçimsiz ve yersizce onur düşkünü olmakla suçladı. (24) Anlatıldığına göre Orobazos'un yanındaki adamlardan bir Khaldeli gözlerini Sulla'nın yüzüne çevirip, vücudunu, davranışlarını, aklının nasıl işlediğini ciddi ciddi inceledikten sonra sanatının kurallarına dayanarak Sulla'nın kişiliğini inceleyip büyük adam olmasının alnının yazısı olduğunu söylemiş, o zaman bile herkesten üstün olmamaya nasıl katlanıyor diye (25) şaşırmış.
Sulla, Roma'ya döndüğünde, dost ve bağdaşık krallıktan yasaya aykırı olarak çok para topladı diye Censorinus ona bir yolsuzluk davası açtıysa da mahkemeye başvurmadı, davadan vazgeçti.
6.
Ancak, Marius'la arasındaki düşmanlık Bocchus'un gösteriş yapması gibi yeni bir sözde nedenle körüklendi. Bocchus Roma'da hem halka yaranmak hem de Sulla'nın hoşuna gitmek için Capitolium'a, zafer işaretleri taşıyan zafer yontuları armağan etti, bunların üzerinde de kendisinin Sulla'ya verdiği Iugurtha'nın altından resmi vardı. Marius çok kızarak bunları kaldırtmaya giriştiğinde Sulla'yı koruyanlar oldu ve kent bu ikisi yüzünden az kalsın kavgaya tutuşuyordu ki çoktan beri için için yanmakta olan bağdaşıklar savaşı (26) Roma'ya karşı alevlenerek bu kargaşalığı durdurdu.
Romalılara pek çok zarar ve pek çok tehlike getiren bu büyük ve değişik evrelerle dolu savaşta Marius'un büyük işler başaramaması savaşta yeteneğin dinçlik ve güç olduğunu kanıtladı. Sulla ise önemli işler yaparak yurttaşları arasında büyük komutan, dostları arasında dünyanın en büyük komutanı, düşmanları arasında da çok talihli komutan ününü kazandı. Fakat Konon oğlu Timotheos'un kapıldığı duygulara kapılmadı.
«   01   ...    15   16   17   18   19   20   21   22   23   24   25   26   27   28   29   30   31   32   33   34   35   ...    65   »